Gałąź druku 3D to rozwojowy i dochodowy biznes. Spółka Zortrax po zmianie zarządu w 2021 roku zdobywa kontrakty nie tylko w zakresie tej technologii, ale także innowacyjnego druku 4D, który rozwijany jest między innymi na potrzeby Europejskiej Agencji Kosmicznej – kontrahenta Zortrax.
Jak potężna jest branża kosmiczna i jakie środki są potrzebne, aby partycypować w nowych technologiach? O tym Marcin Wenus – redaktor naczelny Comparic.pl porozmawiał z Mariuszem Babulą – Prezesem Zarządu Zortrax.
Historia i problemy Zortrax
Problemy firmy Zortrax rozpoczęły się jeszcze przed pandemią COVID-19. Dotyczyły one finansowania dużych inwestycji na działalność badawczo-rozwojową. W efekcie, w pandemię koronawirusa spółka weszła zarówno z pustymi magazynami, jak i ze słabym finansowaniem kapitału obrotowego.
Z tego powodu, spółka nie była w stanie skorzystać z boomu na drukarki 3D, który pojawił się w trakcie pandemii COVID-19. W pewnym momencie firmie udało się jednak doprowadzić do zwiększenia zamówień, zaczęła ona wychodzić na prostą w kwestii sprzedaży.
Następnie wybuch wojny na Ukrainie brutalnie przerwał dobrą passę spółki. Rosyjska agresja wpłynęła na możliwość dostaw komponentów i urządzeń spółki oraz na sam popyt na te urządzenia.
Obecnie spółka mierzy się zaś ze sfinansowaniem kapitału obrotowego i dąży do dalszego rozwoju. Okazuje się bowiem, że sam popyt na drukarki 3D jest bardzo duży, rynek ten rośnie w tempie dwucyfrowym, a według analityków jego wartość obecnie wynosi około 14 miliardów dolarów.
Działalność Zortrax
Podstawową przewagą Zortrax jest to, że zespół spółki tworzy nie tylko same urządzenia, ale także oprogramowanie – i to nie tylko oprogramowanie układowe, które jest wgrywane w samo urządzenie, ale też software, na którym pracuje się przy komputerze oraz rozwiązania chmurowe oferowane klientom spółki.
Spółka specjalizuje się w termoplastycznych technologiach druku 3D. Polegają one na tym, że drukarka, za pomocą specjalnej głowicy, układa warstwa po warstwie rozgrzany termoplast, aby wytworzyć zadany jej obiekt.
Druga technologia, w której Zortrax się specjalizuje, to technologia utwardzania żywic za pomocą światła ultrafioletowego, gdzie warstwa po warstwie drukarka utwardza płynną żywicę, aby osiągnąć zakładany efekt.
Co ciekawe, za pomocą tworzyw termoplastycznych drukarka od Zortrax jest w stanie wytworzyć obiekty metalowe. Działa to w ten sposób, że termoplast zawiera drobinki metalu, a drukarka w standardowy sposób układa kolejne warstwy obiektu. Natomiast później, obiekt ten pozbywa się części termoplastycznej, dzięki czemu zostaje sam metal.
Jakie mamy dziś zastosowania technologii druku 3D?
Obecnie mamy trzy główne grupy zastosowań technologii 3D. Pierwszą z nich jest wydruk obiektów, które mają tak skomplikowaną geometrię, że nie możemy jej osiągnąć w tradycyjny sposób.
Drugą grupą zastosowań są produkty, gdzie w bardzo limitowanych seriach – lub w sposób zindywidualizowany – potrzebujemy dostosować dany element. Koronnym przykładem są tutaj protezy dostosowywane do potrzeb pacjentów.
Trzecią grupą zastosowań są prototypy i produkty o krótkich, limitowanych seriach – gdyż druk 3D jest wtedy bardziej opłacalny pod kątem finansowym niż tradycyjna masowa produkcja maszynowa.
Jakie mamy zastosowania druku 3D w stomatologii?
Zortrax już od dłuższego czasu planuje wejść w technologię, która dostarczałaby urządzenia dla specjalistów z branży stomatologicznej.
Spółka ma już gotowe urządzenie drukujące z żywic przeznaczone właśnie dla branży stomatologicznej. Okazuje się bowiem, że w branży stomatologicznej drukarki 3D działają we wszystkich obszarach.
Pierwszym z nich jest zastępowanie tradycyjnych wycisków gipsowych, gdzie zamiast nich można zastosować skan jamy ustnej i wydrukować precyzyjny model łuków zębowych, który może służyć stomatologom do przygotowania implantu, aparatu ortodontycznego lub przygotowania leczenia.
Ponadto, w grę wchodzą takie zastosowania, jak drukowanie tymczasowych koron zębowych czy aparatów ortodontycznych, dzięki czemu proces leczenia będzie szybszy i bardziej dopasowany do pacjenta, a zarazem mniej kosztowny zarówno dla laboratorium techniki dentystycznej, jak i samego gabinetu stomatologicznego.
Współpraca Zortrax z ESA
W obszarze współpracy spółki Zortrax z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) warto wyróżnić technologię druku 4D. Polega ona na tym, że wydruk, dzięki dostarczeniu energii, jest w stanie zmieniać swoje właściwości – w tym między innymi kształt.
Dzięki temu, bez użyciu elektroniki czy silników, można wywoływać ruch, co w branży kosmicznej ma ogromną wartość, gdyż zmniejsza ono masę urządzenia wynoszonego na orbitę i uodparnia to urządzenie na promieniowanie kosmiczne – jako, że nie ma elementów, które są narażone na zakłócenia tego typu. Ruch danego mechanizmu jest po prostu wbudowany w to, jak został on stworzony.
Technologia 4D została już zaprezentowana przez Zortrax i inżynierów Europejskiej Agencji Kosmicznej. Obecnie spółka pracuje nad zastosowaniem tej technologii w praktyce.
Czy Zortrax ma konkurencję w branży 4D?
Technologia 4D to naprawdę młody rynek. Materiały do druku Zortrax są pierwszymi na świecie, które mają certyfikat Europejskiej Agencji Kosmicznej. Certyfikat ten umożliwia ich stosowanie przy elementach wynoszonych na orbitę. Konkurencja nie jest więc duża, a Zortrax to obecnie jeden z liderów branży 4D.
Czy współpraca z ESA przełoży się na przychody spółki?
Zdecydowanie tak, ponieważ po pierwsze każdy kolejny projekt, który Zortrax będzie realizował z Europejską Agencją Kosmiczną, będzie coraz większej wartości. Po drugie, współpraca i osiągnięcia Zortrax wynikające ze współpracy z ESA, podnoszą wiarygodność spółki.
W efekcie, współpraca ta otwiera drogę do wielu innych firm, którym Zortrax może dostarczać swoje urządzenia.
Na jakich rynkach działa Zortrax?
Zortrax jest firmą o zasięgu globalnym. Ponad 90% przychodów spółki jest realizowana za granicą. Dużą część z nich stanowią przychody z Europy Zachodniej. Inne ważne rynki dla Zortrax to Korea Południowa, Japonia, Stany Zjednoczone czy Ameryka Południowa.
Zapraszam do samodzielnego zapoznania się z całą rozmową, nagranie znajduje się poniżej: