Współczynnik Beta (z ang. beta, risk factor) jest współczynnikiem statystycznym, który pozwala określić stopień korelacji pomiędzy zwrotem inwestycji w akcje danej spółki a hipotetyczną inwestycją w indeks albo pakiet akcji różnych spółek. W ten sposób można porównać ryzyko inwestycji w jedną spółkę, w odniesieniu do ryzyka inwestycji w pakiet innych spółek.
[cmsmasters_sidebar shortcode_id=”jnlvyohb25″ sidebar=”midzy-postami-250×300″ classes=”reklamamobile”]
Jak obliczyć współczynnik beta?
Gdzie:
Ra — zwrot z danej inwestycji
Rp — zwrot z całego pakietu akcji lub akcji
Współczynnik można obliczyć dla wybranego okresu. Najczęściej do obliczania bety wykorzystuje się 60 ostatnich notowań na koniec miesiąca.
Co mówi współczynnik Beta?
Współczynnik beta pomaga inwestorom zrozumieć ryzyko związane z inwestycją w daną spółkę w porównaniu z rynkiem. Informuje on o korelacji wyników spółki, z korelacją rynku. Należy podkreślić, że żeby współczynnik beta był wartościowy, to rynek, do którego się porównuje, musi mieć związek z analizowaną spółką. Przykładowo analizując współczynnik beta dla spółki na polskim rynku, wykorzystuje się jako benchmark indeks Wig20, a nie np. S&P500.
Niski współczynnik beta wiąże się z niższym ryzykiem, jednocześnie teoretycznie potencjał większych zwrotów jest również mniejszy. Natomiast inwestycje cechujące się wyższym współczynnikiem beta są bardziej ryzykowne, ale wiąże się to również z wyższym potencjałem zwrotów.
Wskaźnik beta, który równy 1 oznacza, że akcje danej firmy są silnie skorelowane z rynkiem. Oznacza to, że jeżeli rynek będzie rósł, to również ceny akcji danej firmy będą rosnąć, a jeżeli ceny na rynku będą spadać, to podążą za nimi akcje firmy.
Jeżeli wartość bety jest mniejsza niż 1, to oznacza, że akcje firmy zmieniają się wolniej niż średnie rynkowe (a więc w zamyśle są mniej ryzykowne).
Jeżeli wartość bety jest większa niż 1, to oznacza, że akcje firmy są bardziej zmienne niż rynek. Inwestycja w nie wiąże się z większym ryzykiem, jednocześnie zwiększając oczekiwany zwrot.
Wartość wskaźnika beta może przyjmować również wartości ujemne. Oznacza to, że dany instrument finansowy jest odwrotnie skorelowany z rynkiem (gdy rynek rośnie, to instrument finansowy spada i odwrotnie). W ten sposób zostały zaprojektowane np. niektóre fundusze inwestycyjne.
Jak inwestorzy mogą wykorzystać współczynnik beta?
Współczynnik beta może być wykorzystywany do dywersyfikacji portfela. Każdy inwestor chce zarabiać jak najwięcej, jednocześnie każda inwestycja wiąże się z ryzykiem straty. Ceny spółek mogą spadać na dwa sposoby — systematyczny, kiedy występuje np. kryzys finansowy, gdzie akcje wielu spółek spadają. W takich sytuacjach nawet najlepiej zdywersyfikowany portfel nie zapobiegnie stratom.
Innym przykładem są spadki niesystematyczne. Są to różnego rodzaju spadki nieprzewidziane. Mogą nastąpić np. na skutek decyzji przedsiębiorstwa albo wydarzeń rynkowych. W takiej sytuacji odpowiednio zdywersyfikowany portfel pomaga w zabezpieczeniu się przed stratami.
Warto zauważyć, że nieprzewidziane spadki mogą się przydarzyć również firmom, których wskaźnik beta jest niemalże równy 1. Niemniej jednak w przypadku firm, które posiadają niski wskaźnik beta, ryzyko wystąpienia niesystematycznych spadków jest znacznie mniejsze.
Współczynnik beta z pewnością warto wykorzystać do wyboru odpowiednich spółek do swojego portfela. W zależności od tego, jaki jest twój obecny cel, możesz dobrać odpowiednie instrumenty finansowe:
- Chcąc dywersyfikować portfel, zwiększyć jego stabilność wybierasz instrumenty finansowe o niskim współczynniku beta.
- Chcąc zwiększyć potencjał zysków, inwestujesz w spółki, w których współczynnik beta jest większy.
Wady współczynnika beta
Warto zauważyć, że współczynnik beta nie jest idealny. Obliczając go, bierzemy pod uwagę dane historyczne, które nie zawsze będą miały swoje odzwierciedlenie w przyszłości. Największą wadą tego faktu jest to, że obliczając współczynnik beta, nie wykorzystuje się nowych informacji, które płyną z rynku.
Oprócz tego współczynnik beta jest najbardziej przydatny przy określaniu krótkoterminowego ryzyka. W przypadku inwestycji długoterminowych współczynnik beta jest mniej istotny, ponieważ zmienność danego instrumentu finansowego (zwłaszcza spółek) może się zmieniać z roku na rok.