Wskaźnik obrotu zapasów to jeden z podstawowych wskaźników, który pozwala określić sprawność zarządzania aktywami. Może być również nazywany wskaźnikiem rotacji zapasów. Pokazuje on stosunek obrotów do średnich zapasów w danym okresie.
[cmsmasters_sidebar shortcode_id=”jnlvyohb25″ sidebar=”midzy-postami-250×300″ classes=”reklamamobile”]
Jak obliczyć wskaźnik obrotu zapasów?
Wzór na obliczenie tego wskaźnika jest bardzo prosty:
Wskaźnik obrotu zapasów = obroty/wartość zapasów
Wartość zapasów może przyjąć różne formy, najczęściej do wzoru podstawia się średni stan zapasów w danym okresie. Wykorzystanie średniej wartości umożliwia usunięcie efektów sezonowości. Możliwe jest również obliczenie wskaźnika obrotu zapasami z wykorzystaniem wskaźnika COGS.
Co mówi wskaźnik obrotu zapasami?
Wskaźnik obrotu zapasami pozwala określić, jak szybko firma sprzedaje swoje zapasy. Ta wartość sama w sobie może nie mówić wiele, dlatego często analitycy porównują ją do średnich branżowych. Na tej podstawie łatwiej określić, czy firma posiada wysoką, czy też niską sprzedaż. Warto jednocześnie zauważyć, że tempo sprzedaży nie jest jedynym powodem, który wpływa na wysokość wskaźnika.
Duże znaczenie ma również wielkość zapasów. Dlatego wysoki wskaźnik może oznaczać zarówno bardzo dobrą sprzedaż, jak i niewystarczające zapasy. Bardzo ważne jest określenie przyczyny wysokiego wskaźnika, bo o ile wysoka sprzedaż jest pożądana, to niewystarczające zapasy mogą mieć destrukcyjny wpływ na biznes.
Niski wskaźnik również nie musi oznaczać, że firma ma kłopoty. Oczywiście sugeruje on, że obrót jest zbyt niski, może to być skutkiem przygotowania się np. na przewidywany wzrost cen, popytu (uzupełnienie zapasów w celu zaspokojenia popytu w przyszłości). Dlatego niski wskaźnik obrotu może być planowany.
Jednocześnie należy pamiętać, że wskaźnik obrotu zapasami jest jednym z najważniejszych mierników wyników biznesowych. Należy pamiętać, że trzymanie produktów w magazynie wiąże się z kosztami. Dlatego firmy, które szybko sprzedają zapasy, nie tylko zyskują na większej sprzedaży, ale również na niższych kosztach magazynowych. Warto jeszcze pamiętać o kosztach alternatywnych — jeżeli stare produkty zalegają w magazynach, to nie ma miejsca na umieszczenie nowych produktów, których sprzedaż jest łatwiejsza.
Wskaźnik obrotu zapasami jest jeszcze ważniejszy, gdy mówimy o produktach, które są wrażliwe na upływ czasu. Mowa tu przede wszystkim o żywności — czas na sprzedanie jedzenia jest ograniczony, zwłaszcza gdy mówimy o produktach, które się szybko psują (np. owoce i warzywa). Innym przykładem produktów, które szybko się przeterminowują to np. gazety, czasopisma. Są również produkty sezonowe takie jak ubrania (co roku większość marek tworzy nowe kolekcje), czy też telefony.
Produkty, które nie zostaną sprzedane, są opisywane terminem martwych lub przestarzałych zapasów.
Jak wykorzystać wskaźnik obrotu zapasami w praktyce?
Przedsiębiorcy mogą wykorzystać wskaźnik obrotu zapasami, żeby podejmować lepsze decyzje biznesowe. Warto jest wykorzystać nowoczesne oprogramowanie, które pomoże na bieżąco śledzić zapasy magazynowe. To pozwoli utrzymywać wskaźnik obrotu zapasami na optymalnym poziomie.
Natomiast inwestorzy mogą wykorzystywać wskaźnik obrotu zapasami, do podejmowania decyzji inwestycyjnych. Przykładowo firma X ma 1 mln dolarów sprzedaży i średni zapas na poziomie 100 000 dolarów. W takiej sytuacji wskaźnik obrotu zapasami wynosi 10. Natomiast firma Y ma 5 mln dolarów sprzedaży, ale średni zapas wynosi 1 mln, w takiej sytuacji wskaźnik obrotu zapasami wynosi 5.
Oczywiście sam wskaźnik obrotu zapasami nie wystarczy do podjęcia odpowiednich decyzji inwestycyjnych, jednak może być pomocny, zwłaszcza w ocenie dwóch podobnych przedsiębiorstw.