Nie jest żadną tajemnicą, że ropa to jeden z najpopularniejszych instrumentów finansowych. Nic dziwnego, ponieważ jej kurs w ostatnich latach odznacza się ponadprzeciętnie wysokim poziomem zmienności.
Wynika to z faktu, że istotny wpływ na kształtowanie się jego kursu ma naprawdę wiele czynników. Jednym z nich są zapasy tego surowca. W jaki sposób konkretnie oddziałują one na cenę ropy naftowej? Przekonamy się poniżej:
Zapasy ropy naftowej na świecie – podstawowe informacje 
Zacznijmy od tego, że Międzynarodowa Agencja Energetyczna wymaga od swoich członków (31 krajów, w tym Polska) posiadania takiej ilości zapasów, która gwarantuje pokrycie importu netto ropy na czas 90 dni.
Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej, rezerwy te mogą być w gestii trzech sektorów: samej branży paliwowej, sektora rządowego albo agencyjnego. Państwa członkowskie samodzielnie mogą wybrać, który z powyższych sektorów będzie w posiadaniu takich rezerw. Niektóre kraje decydują się na jeden sektor, inne (będące w większości) stawiają na kombinację, bazującą na wkładach wybranych sektorów.
Zapasy ropy naftowej dzielimy na handlowe i strategiczne. Ten drugi rodzaj stanowi pokłosie pierwszego kryzysu naftowego z lat 1973-1974. Mimo strategicznego znaczenia rezerw ropy w Stanach Zjednoczonych, przez wiele lat nie ulegały one silnym wahaniom, jak to ma miejsce w przypadku zapasów handlowych.
Historia zapasów handlowych jest znacznie dłuższa i sięga 1920 roku. Przełom w ich przypadku miał jednak miejsce w 1982 roku, kiedy to amerykańska rządowa agencja znana jako EIA (Energy Information Administration) zaczęła publikować dane na temat tych zapasów co tydzień, w środy. Wcześniej były one podawane w odstępach miesięcznych.
Znaczenie zapasów ropy naftowej dla kursu “czarnego złota”
Jak nietrudno się domyślić, światowe zapasy na rynku ropy naftowej mają istotne znaczenie dla rynku tego surowca. Ich wzrost jest bowiem często oznaką spadku popytu, a ich spadek zwiastuje wzrost zapotrzebowania na “czarne złoto”.
Cotygodniowe zmiany zapasów ropy naftowej w USA
W pierwszej kolejności, wpływ na kurs ropy naftowej mają oczywiście środowe publikacje EIA dotyczące zmian handlowych zapasów tego surowca w Stanach Zjednoczonych.
Sprawa jest tutaj prosta – im bardziej zaskakujący, odbiegający od oczekiwań odczyt, tym większe prawdopodobieństwo silnych wahań cen na danym rynku. Jeśli zatem rynek oczekuje dużego wzrostu zapasów, a pozostaną one bez zmian – kurs ropy naftowej prawdopodobnie wyraźnie wzrośnie.
Raporty OPEC dotyczące światowych zapasów ropy 
W kwestii światowych zapasów ropy naftowej, istotny wpływ na rynek mają także comiesięczne raporty kartelu OPEC – Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową. Raporty te zawierają informacje na temat najważniejszych kwestii mających wpływ na światowy rynek ropy i jego perspektywy rozwoju na nadchodzące 12 miesięcy.
Raporty te zawierają szczegółowe analizy najważniejszych wydarzeń wpływających na tendencje na rynku ropy naftowej na świecie w zakresie popytu i podaży tego surowca, jak również równowagi na tym rynku oraz stanu zapasów tego surowca na świecie.
W praktyce mogą zdarzyć się sytuacje, w których ze względu na wzrost światowych zapasów ropy naftowej, OPEC zdecyduje się ograniczyć wydobycie tego surowca. Wtedy, pomimo że w teorii cena powinna spadać z powodu wzrostu zapasów, jej kurs zaczyna rosnąć przez zapowiedź mniejszej produkcji czarnego złota w kolejnych miesiącach.
Amerykańskie rezerwy strategiczne ropy naftowej
Interesująco prezentuje się również kwestia amerykańskich rezerw strategicznych ropy naftowej. Okazuje się bowiem, że 31 marca ubiegłego roku prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden ogłosił bezprecedensowe uwolnienie i skierowanie na rynek 180 milionów baryłek czarnego złota. Plan ten polegał na tym, że z rezerw udostępniano do handlu 1 milion baryłek dziennie przez sześć miesięcy.
Następnie pod koniec października, prezydent USA ogłosił skierowanie na rynek kolejnych 15 milionów baryłek ropy naftowej z amerykańskiej rezerwy strategicznej. W praktyce okazuje się, że rezerwy amerykańskie strategiczne ropy naftowej Stanów Zjednoczonych wynoszą w połowie stycznia 2023 roku niewiele ponad 371 milionów baryłek, podczas gdy rok wcześniej było ich ponad 592 miliony.
Czy spadek zapasów strategicznych ropy naftowej w Stanach Zjednoczonych, po wielu latach utrzymywania się ich ilości na stabilnym poziomie, zaniepokoił inwestorów? Okazuje się, że nie. Ostatnie miesiące upłynęły bowiem pod znakiem spadków cen tego surowca.
Wydaje się zatem, że ważniejsze dla inwestorów cotygodniowe zmiany zapasów ropy naftowej w USA publikowane przez EIA okazały się ważniejsze niż to, że Stany Zjednoczone mają zabezpieczone coraz mniej “czarnego złota”.
Możliwe jest również, że rynek uwierzył w zapewnienia prezydenta Joe Bidena, że USA posiada wystarczająco dużo zapasów tego surowca na wypadek pilnej potrzeby.
Wnioski – czy zapasy ropy naftowej rzeczywiście wpływają na kurs surowca? 
Podsumowując, nie ma żadnych wątpliwości, że światowe zapasy ropy naftowej zdecydowanie wpływają na kurs “czarnego złota” – i to zarówno w sposób bezpośredni, jak i pośredni. Największe znaczenie mają tutaj zmiany zapasów w Stanach Zjednoczonych publikowane co środę przez EIA.
Z kolei, w sposób pośredni światowe zapasy ropy kształtują jej kurs przede wszystkim z tego powodu, iż istotnie wpływają one na decyzje OPEC dotyczące ograniczenia lub zwiększenia wydobycia tego surowca. A jak wiadomo tego typu działania kartelu OPEC wywołują dynamiczne wahania kursu “czarnego złota” na rynku.