W dniu dzisiejszym amerykański elektorat zadecyduje o tym, kto będzie kontrolował Kongres, w skład którego wchodzi Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych oraz Senat. Oba te organy stanowią podstawowe źródło obowiązującego prawa federalnego.
Ostatnie wybory odbyły się 8 listopada 2016 roku. W ich wyniku Partia Republikańska utrzymała większość w Izbie, uzyskując 241 mandatów (głosowało na nią 48,7%). Partia Demokratyczna uzyskała 194 miejsc (47,9% głosów). W porównaniu z rokiem 2014, ilość miejsc w Izbie Reprezentantów zwiększyła się w przypadku Demokratów (+6), a zmniejszyła w przypadku Republikanów (-6). Jaki będzie wynik wyborów tym razem? Czy partia, która poparła prezydenta ma szansę na większość w Izbie? Odpowiedź nie jest jasna, co sprawia że inwestorzy są bardziej nerwowi niż zwykle przed wyborami.
Zakłady Bukmacherskie, a także wyniki sondaży CBS News wskazują, że Izba Reprezentantów prawdopodobnie zamieni się w demokratyczną większość, a GOP zachowa niewielki margines w Senacie. Spodziewana jest rekordowa frekwencja – wszyscy mają świadomość jak ważne są te wybory.
Porażka GOP byłaby sygnałem tracącej popularności trumpizmu. Jest to podejście, które polega na od dawna niespotykanej w USA brutalności wobec przeciwników, wyolbrzymia zagrożenia i odwołuje się do strachu.
Rynki akcyjne odetchną z ulgą?
Październik był miesiącem, który wyeliminował większość wzrostów z rynku w tym roku. Obecne położenie indeksu VIX (indeks zmienności lub jak kto woli indeks strachu) sugeruje, że możliwy jest scenariusz dalszego chaosu na rynku. Dobra wiadomość jest taka, że zmienność rynkowa powinna się skończyć po wyborach, niezależnie od tego kto zostanie zwycięzcą. Badania pokazują, że historycznie po prawie każdych wyborach w USA po II Wojnie Światowej następowało rozluźnienie inwestorów, co doprowadzało do przynajmniej lekkich wzrostów na giełdowych parkietach.
Historycznie można zauważyć, że zmienność na giełdzie rosła przed wyborami z powodu braku pewności co do kierunku politycznego. Jednak rynki akcji wykazują tendencję do wzrostów po wyborach, tym bardziej, że wkraczamy w najbardziej korzystną część czteroletniego cyklu prezydenckiego.
Jeśli Demokraci przejmą kontrolę nad Izbą Reprezentantów, lub nawet nad Senatem, na pewno powstaną pewne zatory regulacyjne. Grozi to planom Trumpa, który proponuje drugą rundę obniżek podatków, wzrost wydatków na infrastrukturę oraz cięcia w sektorze świadczeń socjalnych.
Należy tutaj wspomnieć, że renegocjowana i przemianowana NAFTA (teraz to USMCA) będzie wymagać zgody Kongresu. W programie legislacyjnym są również problemy gospodarcze takie jak kolejne obniżenie podatku dochodowego, zniesienie ustawy Affordable Care Act („Obamacare”), wydatki federalne oraz rosnący deficyt publiczny napędzany ostatnią obniżką podatku dochodowego przez GOP.
Na pewno Kongres będzie odgrywał większą rolę w polityce handlowej, a większość w Izbie Reprezentantów zacznie wykazywać większe zainteresowanie polityką handlową.
Kiedy możemy spodziewać się wyników?
Zbyt wiele nie dowiemy się nawet przed północą naszego czasu. Co prawda wyniki exit pools powinny przyjść w momencie zamknięcia ostatniego lokalu wyborczego, to ich rezultat najlepiej potraktować z przymrużeniem oka. W przeszłości sondaże te były mocno krytykowane za ich nieprecyzyjność.
Najwcześniejsze (miarodalne) powinniśmy poznać w środowy poranek. Podczas wyborów do Kongresu w 2014 roku, agencja Associated Press ogłosiła, że Senat przypada Partii Republikańskiej o godzinie 23:25 (co odpowiada naszej 5:25 rano).