Wskaźnik rentowności kapitału własnego, czyli w skrócie ROE (z ang. return on equity) pozwala ocenić, ile zysku z wniesionych kapitałów własnych udało się wygospodarować spółce. Dzięki niemu można określić, jak skutecznie zarząd wykorzystuje aktywa firmy do generowania zysków. Wskaźnik ROE jest wyrażany w procentach.
[cmsmasters_sidebar shortcode_id=”jnlvyohb25″ sidebar=”midzy-postami-250×300″ classes=”reklamamobile”]
Jak obliczyć wskaźnik ROE?
Wzór obliczania ROE wygląda następująco:
ROE = Zysk netto/kapitał własny*100%
Zysk netto z ostatniego roku obrotowego znajduje się w rachunku zysku i strat danej firmy. Natomiast kapitał własny można znaleźć w bilansie spółki. Obliczając wskaźnik ROE, można wziąć pod uwagę średni kapitał spółki w danym okresie, a nie tylko z jednego bilansu. Warto to zrobić, zwłaszcza jeżeli różnice w kapitale własnym na początku i na końcu danego okresu są duże.
Należy zaznaczyć, że wskaźnik rentowności kapitału własności powinien być liczony tylko wtedy, jeżeli zysk netto jest dodatni (firma nie przynosi strat) i dodatni jest kapitał własny.
Czego można dowiedzieć się dzięki ROE?
Wskaźnik rentowności kapitału własnego dostarcza wartościowych informacji akcjonariuszom. Jednocześnie analizując ten wskaźnik, należy wziąć pod uwagę branżę w jakiej działa przedsiębiorstwo. Każdy rynek może rządzić się swoimi prawami, co przekłada się na wartość wskaźnika ROE i tak przykładowo firmy w sektorze użyteczności publicznej w Stanach mają statystycznie niższy wskaźnik ROE niż firmy działające w branży technologicznej.
Zasadniczo najlepiej dla inwestorów jest, jeżeli wskaźnik ROE firmy jest na poziomie średniej branżowej albo powyżej jej. Oznacza to bowiem, że firma na tyle dobrze wykorzystuje aktywa firmy do generowania zysków, że osiąga wyniki lepsze niż średnia branży.
Przykład analizy ROE
Jako przykład użyjemy wyników finansowych Apple w roku finansowym, który zakończył się 29 września 2018 roku. Firma wygenerowała 59,43 miliarda dolarów zysku netto. Według danych dostępnych na stronie macrotrends.net kapitał własny akcjonariuszy wynosił 107,15 mld dolarów. Na podstawie tych dwóch danych możemy obliczyć wskaźnik ROE: ROE = 59,43/107,15*100.
ROE = 55,5546%
Czyli w przybliżeniu wskaźnik ROE firmy Apple za rok finansowy kończący się 29 września 2018 roku wynosi 55,55%.
Jest to bardzo wysoki wskaźnik w porównaniu z innymi przedsiębiorstwami działającymi w podobnych branżach. Dla przykładu ROE innych amerykańskich firm działających w branży technologicznej:
- Amazon – 26,71%
- Microsoft – 23,07%
- Alphabet (spółka Google) – 11,64%
Jak widać, wskaźnik ROE Apple jest o wiele większy, co może sugerować, że firma o wiele lepiej wykorzystuje kapitał akcjonariuszy do rozwoju swojego przedsiębiorstwa.
Wykorzystanie analizy ROE do analizy spółki
Dobrym sygnałem dla akcjonariuszy jest sytuacja, w której spółka osiąga wysoki wskaźnik ROE i jest on powyżej branżowej średniej. Oznacza, że efektywnie zarządza swoim kapitałem. Co jednak w sytuacji, gdy wskaźnik ROE jest bardzo duży np. dwu, albo trzykrotnie wyższy niż branżowa średnia?
W takiej sytuacji należy się przyjrzeć wynikom finansowym firmy. Może to oznaczać, że firma radzi sobie nadzwyczaj dobrze w porównaniu z konkurencją. Jednak mogą być również inne przyczyny niezwykle dobrego wskaźnika ROE.
Pierwszą możliwością jest to, że firma przez długi okres mierzyła się z kryzysem — traciła na wartości, przez to zmniejsza się kapitał własny spółki. Natomiast po pewnym czasie odzyskała ona rentowność i osiągnęła zysk. W takiej sytuacji wskaźnik ROE może być bardzo wysoki, co jest spowodowane małym kapitałem własnym, który przez lata znacząco się zmniejszył.
Innym przykładem może być nadmierne zadłużenie — jeżeli firma zaciąga wiele pożyczek w celu agresywnego rozwoju, to również może to znacząco zwiększyć ROE, ponieważ kapitał własny to aktywa pomniejszone o dług. Oznacza to, że im więcej pożyczek zaciąga firma, tym niższy kapitał własny ma, co przy może wpłynąć na wskaźnik ROE.
Oczywiście to tylko przykłady sytuacji, dla których wskaźnik ROE może być nadmiernie wysoki. Należy po prostu nie wpadać w entuzjazm, gdy zauważy się, że wskaźnik ROE jest nadzwyczajnie wysoki, lecz trzeba zbadać przyczynę tej sytuacji.
ROE a tempo wzrostu spółki
Wskaźnik rentowności kapitału własnego może być wykorzystany do opracowania szacunków stopy wzrostu akcji oraz stopu wzrostu jej dywidend. Wykorzystuje się wtedy model stopy wzrostu zrównoważonego i mnoży się wartość ROE przez współczynnik zatrzymania (z ang. retention ratio).
Współczynnik zatrzymania określa jaką część swojego dochodu netto firma wypłaca akcjonariuszom w formie dywidendy a jaką zatrzymuje dla siebie, np. firma przeznaczając na dywidendę 10% zysku ma współczynnik zatrzymania na poziomie 90%. Jeżeli jej wskaźnik ROE wynosił np. 10%, to oznacza, że tempo wzrostu według tego wzoru wynosi 9% (10%*90% = 9%).
Jeżeli inna firma ma współczynnik zatrzymania na poziomie np. 75% (przeznacza 25% zysku netto na dywidendy), a jej ROE wynosi 15%, to tempu wzrostu wynosi 18,75% (75%*25% = 18,75%).
Wskaźnik ten określa, z jakim tempem może rozwijać się firma przy wykorzystaniu dostępnego kapitału. Jeżeli chce rozwijać się szybciej, konieczne będzie wykorzystanie np. dźwigni finansowej. Jeżeli firma rozwija się znacznie wolniej, niż wskazuje na to zrównoważona stopa wzrostu, to oznacza, że firma może być niedowartościowana lub rynek reaguje na sygnały płynące z firmy. Zarówno zbyt wolny, jak i zbyt szybki rozwój firmy w stosunku do prognoz płynących z obliczenia stopy zrównoważonego wzrostu powinien zwrócić uwagę inwestorów.
Możliwe jest również wykorzystanie ROE do obliczenia stopy wzrostu dywidendy — może to być ważniejsze dla inwestorów, dla których kluczowe jest zarabianie na akcjach, a nie wzrost wartości portfela. W takiej sytuacji mnoży się ROE przez współczynnik wypłaty. Współczynnik wypłaty to procent dochodu netto, który jest wypłacany akcjonariuszom poprzez dywidendy.