Sądzę, że zgodzisz się ze mną, że trading to praca umysłowa. Skoro więc tak wiele czasu poświęcamy na dobre przygotowanie merytoryczne, pracę nad sobą w aspektach psychologicznych oraz właściwe przygotowanie otoczenia, w którym spędzamy wiele godzin siedząc przed wykresami, dlaczego wciąż tak mało skupiamy się na trosce o najpotężniejsze narzędzie jakie posiadamy – nasz mózg?
Wiele mówi się o analizie technicznej, fundamentalnej, potrzebie ciągłego pogłębiania wiedzy, konieczności śledzenia najnowszych informacji rynkowych. Coraz większa świadomość widoczna jest również w kwestiach psychologii tradingu. Traderzy coraz mocniej uświadamiają sobie jak ogromny wpływ na wyniki ma wszystko to, co dzieje się w ich umysłach i co wyzwala ich emocje. Stan naszej psychiki może zapewnić nam wygraną, nawet przy przeciętnym systemie transakcyjnym lub porażkę nawet przy najlepiej opracowanej strategii handlowej.
Mnóstwo się też mówi o otoczeniu w jakim pracujemy. Jako traderzy, potrzebujemy szczególnych warunków pracy. Niezawodny sprzęt, środowisko sprzyjające koncentracji, cisza i czas… czas, który nie będzie stawiał nam ograniczeń, nie będzie nas poganiał i nie będzie negatywnie wpływał na nasze zdolności intelektualne. No właśnie…
Twój mózg się starzeje – coraz mniej dostrzegasz
Przez wiele lat w świecie nauki funkcjonowało przekonanie, że wraz z wiekiem, a także pod wpływem negatywnych nawyków i doświadczeń życiowych, komórki nerwowe w naszym mózgu ulegają destrukcji i nie mamy na to praktycznie żadnego wpływu. Jak się jednak okazało wraz z postępem badań w tej dziedzinie, nie jesteśmy tak do końca skazani na szybki spadek sprawności naszych „procesorów” wraz z wiekem, a jednocześnie utratę zdolności poznawczych, analitycznych, wysokiej koncentracji i wydajności umysłowej.
Jak pewnie sam wiesz, wszystkie powyższe elementy są kluczowe w trudnym zawodzie tradera, dlatego należałoby już teraz zastanowić się (bez względu na wiek w jakim jesteś), w jaki sposób chronić swój mózg przed niszczeniem, a jednocześnie nieustannie zwiększać jego obecne zdolności, zapewniając sobie wysoką efektywność w pracy na rynku.
Naszym celem, jako traderów, jest przede wszystkim:
- Zachowanie i stałe zwiększanie umiejętności szybkiego podejmowania decyzji,
- Rozwijanie spostrzegawczości oraz kojarzenia faktów i sytuacji,
- Zdolność utrzymania wysokiej koncentracji,
- Poprawa pamięci,
- Rozwijanie refleksu,
- Utrzymanie i rozwijanie wysokich zdolności analitycznych oraz umiejętności logicznego myślenia,
- Ćwiczenie opanowania i pracy w warunkach presji,
- Praca nad poprawą zdolności samokontroli i silną wolą,
- Zwiększenie wytrzymałości i odporności na zmęczenie,
- Obniżenie poziomu stresu i poprawa samopoczucia.
Wszystkie powyższe kwestie, stanowią dla naszego mózgu ogromne wyzwanie. Utrzymanie wysokich parametrów jego pracy pochłania ogrom naszej energii i stanowi dla naszego organizmu nie mniejszy wysiłek niż porządna sesja na siłowni. Aby zwiększać własne możliwości i wydajność w tym aspekcie, musimy zadbać o nasze narzędzie pracy równie sumiennie, jak o każdą inną kwestię wskazaną na samym początku tego artykułu.
Jeżeli czytałeś wielokrotnie przeze mnie wspominaną książkę S. Warda: „Psychologia skutecznego tradingu”, z pewnością pamiętasz historię pewnego tradera, którą autor przytacza w kontekście spadającej wydajności pracy oraz malejącej koncentracji w godzinach popołudniowych handlu.
Wspomniany trader osiągał bardzo dobre wyniki podczas tradingu w trakcie sesji porannej, jednak jego osiągnięcia podczas handlu popołudniowego były załamujące. Jak pisze S. Ward, zmagał się on z problemem braku koncentracji oraz „wybuchowymi reakcjami emocjonalnymi”. Jednocześnie opisywany mężczyzna utrzymywał, że z perspektywy jego strategii handlowej, rynki nie zmieniały się w jakiś istotny sposób w drugiej połowie dnia.
Kiedy Ward przeprowadził z nim wywiad, by odnaleźć źródło jego problemów, okazało się, że człowiek ten prowadzi bardzo niekorzystny dla swojego mózgu i zdrowia tryb życia. Przede wszystkim:
- Zbyt mało czasu poświęca na sen (zaledwie 5 godzin w ciągu doby),
- Jego dietę stanowi przede wszystkim śmieciowe jedzenie oraz produkty o wysokiej zawartości cukru,
- Pije duże ilości kawy i bardzo mało wody,
- Nie dba o kondycję fizyczną, zaniedbując niemal zupełnie jakiekolwiek ćwiczenia.
Po wprowadzeniu istotnych zmian w swoim trybie życia (dłuższy sen, zmiana diety – ograniczenie kawy, zwiększenie ilości wypijanej wody, ograniczenie cukru, wprowadzenie produktów pełnoziarnistych oraz aktywności fizycznej w postaci codziennych spacerów oraz gry w squasha raz w tygodniu), człowiek ten zaczął odczuwać wyraźne zmiany w poziomie swojej energii i koncentracji. Zmiany te następowały stopniowo, jednak pierwsze efekty były widoczne już po dwóch tygodniach. Po czterech tygodniach nasz trader stwierdził znaczną poprawę swojej efektywności w tradingu. Zniknęły błędy wynikające z przemęczenia i rozkojarzenia, a jego wyniki wyraźnie się poprawiły.
Powyższą historię przytaczam tutaj, by zachęcić Cię do przeanalizowania swojego trybu życia i uświadomienia Ci rzeczy oczywistej – jak mocno dbałość o własne zdrowie, prawidłowe odżywianie, sen i kondycję wpływa na efekty naszej pracy. Zwłaszcza intelektualnej. Kwestie te stanowią absolutną podstawę, jeśli w ogóle chcemy mówić o prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu i mózgu.
Tymczasem celem tego artykułu jest poprawa wydajności w sytuacji, gdy na co dzień prowadzimy W MIARĘ zdrowy tryb życia. Skupmy się zatem na ćwiczeniach, które wpłyną na pozytywny rozwój naszego mózgu.
Co możesz zrobić, by Twój mózg pracował lepiej, pamiętał więcej i dostrzegał szybciej?
W tym miejscu należy wspomnieć o neurogenezie. Termin ten określa proces tworzenia w naszym mózgu nowych neuronów i połączeń. Wiemy już, że na szczęście proces starzenia się komórek w tym organie nie jest nieodwracalny. Również przebyte urazy, czy utrzymywane przez wiele lat złe nawyki, czy używki, które niszczą nasz mózg i przyczyniają się do powstawania w nim negatywnych zmian, możemy w pewien sposób zahamować.
Jak stare, umierające komórki, zastąpić nowymi? Jak wytwarzać nowe połączenia między tkankami nerwowymi, poprawiając sprawność tego niezwykłego narzędzia i zapewnić mu pracę na najwyższych obrotach?
Musisz wiedzieć, że wszystkie myśli, doświadczenia, przeżycia, mniej lub bardziej rutynowe czynności, które wykonujemy i które tworzą naszą codzienność, prowadzą do nieustannych przemian w strukturach naszego mózgu. Poprzez wspomniane zdarzenia, emocje i działania, kształtujemy również pewne utarte schematy i „trasy”, które nasz mózg wykorzystuje w procesie utrzymania stałego kontaktu z otaczającą nas rzeczywistością. Jeżeli w czynny sposób będziemy wspierać proces neurogenezy, przyczynimy się do nieustannego poszerzania tej swoistej mapy i tworzenia nowych punktów odniesienia oraz połączeń nerwowych, które pozytywnie będą wpływać na pracę naszego mózgu i zapewnią mu funkcjonowanie na najwyższych obrotach. Działania te muszą być jednak podejmowane świadomie i konsekwentnie. Często będą się sprowadzać też do przełamywania pewnych schematów i nawyków, które towarzyszą nam w codziennym życiu.
Ponieważ jednym z największych wrogów neurogenezy jest stres, wiele naszych wysiłków powinno skupiać się na działaniach prowadzących do jego łagodzenia i, w miarę możliwości, eliminowania. Stres zaburza działanie hipokampa – elementu kory mózgowej, który odpowiedzialny jest za pamięć. Jego uszkodzenia, powstające między innymi właśnie pod wpływem stresu, prowadzą do hamowania procesu neurogenezy i tworzenia nowych połączeń nerwowych. Skupmy się zatem na ćwiczeniach, a raczej krokach, które pomogą nam zatroszczyć się o nasz mózg, rozwijać go i zwiększać jego sprawność, a w efekcie doprowadzą do osiągnięcia celów wskazanych wyżej w tym artykule, które bezpośrednio przełożą się również na jakość naszej pracy na rynku oraz wyniki.
W kolejnym artykule poznasz pięć kroków, które przyczynią się do poprawy sprawności Twojego mózgu. Będą to czynności, które możesz wprowadzić w swoim życiu praktycznie „od zaraz”, jeśli tylko jesteś zorientowany na zwiększenie efektywności swojego handlu oraz komfortu pracy na rynku.