Przepisy podatkowe dotyczące kryptowalut w Polsce przed 2019 rokiem
Wszystkie przedstawione informacje w artykule mają na celu uświadomienie czytelnikowi jak było, co się zmieniło no i oczywiście by czasem nie rozliczyć się w nowej deklaracji podatkowej według starych przepisów.
Jeszcze do niedawna udając się do jakiegokolwiek Urzędu Skarbowego w Polsce nie można było otrzymać żadnej informacji jak rozliczyć się z zysków z obrotu kryptowalutami. Na youtube można znaleźć filmiki gdzie z ukrycia ludzie nagrywali urzędników Urzędu Skarbowego którzy na pytania „Jak powinno się z tego rozliczyć?” jedyne co robili to kiwali głowami w lewo-prawo i zrzucali odpowiedzialność na telefoniczną linie informacyjną. Po pewnym czasie ktoś był tą sytuacją tak zniesmaczony że poprosił o interpretacje indywidualną (w przypadku niejasności interpretacja jest decydująca). Od tego momentu rozpoczęła się w Polsce ogromna burza kryptowalutowa.
Według tej interpretacji, Bitcoina oraz inne waluty cyfrowe należało traktować jako prawo majątkowe i oprócz płatności standardowego podatku dochodowego (CIT (19%) i PIT (skala podatkowa)) trzeba było również uiścić podatek PCC – wynoszący 1%. PIT/CIT nie powinny być jakimś większym problemem, gdyż już się do nich przyzwyczailiśmy (chociaż inne kraje jak nawet Białoruś wspierają nowe technologie zwolnieniem z podatku od kryptowalut przez pierwsze 5 lat). Jednakże, dlaczego mam płacić podatek PCC od każdej transakcji? W wielu przypadkach przez coś takiego można zapłacić więcej podatku niż się zarobiło a nawet podatek może przekroczyć wartość zakupionych kryptowalut.
Kosmiczne kwoty podatku
Szybko wytłumaczę: jeżeli kupimy za 12 000 zł kryptowaluty to już od tej kwoty powinniśmy policzyć podatek PCC czyli 1 % (120 zł). Jeżeli kurs wzrośnie a wartość tej kryptowaluty wyniesie 12 500 i zdecydujemy się na sprzedaż to znowu musimy zapłacić PCC (125zł) + PIT/CIT z zysku (czyli około 90zł). Łącznie podatku zapłacimy jakieś 335 zł (z zarobionych 500zł). Całe kuriozum sytuacji zaczyna się gdy będziemy stratni na inwestycji – czyli z 12 000 zł zrobi nam się 11 500. Podatku zapłacimy: 1% PCC z 12 000 = 120zł i 1% PCC 11 500 = 115zł. Łącznie 235zł mimo tego, że jesteśmy stratni. Najgorsze jest to, że wystarczy zrobić około 40 takich stratnych transakcji i człowiek zaczyna płacić więcej podatku niż były warte jego kryptowaluty.
Ponadto interpretacja wspominała że oprócz podatku za wymianę kryptowalut na waluty fiducjarne trzeba było obliczyć i zapłacić podatek przy wymianie jednych kryptowalut na inne. Tylko jak to obliczyć? Przecież kurs jest zmienny więc według jakiego kursu i z jakiej daty obliczyć ile powinien wynosić taki podatek. No i jeszcze na dostawkę warto wspomnieć o formularzu PCC składającego się z kilku stron. Osoby które zrobiły więcej niż 1000 transakcji miesięcznie musiałyby do Urzędu Skarbowego zawieść cały tir formularzy (jak nie kilka tirów).
Były protesty i prośby by zmienić to dziwne prawo. Coś się zmieniło ale czy to jest to do czego dążyliśmy? Czas przedstawić nowy rozdział w regulacji kryptowalut w Polsce.
Nowe przepisy do obrotu rynku kryptowalutami w Polsce obowiązujące od 2019r.
23 października 2018r. Sejm przegłosował ustawę o opodatkowaniu kryptowalut. Choć nowelizacja ma trafić jeszcze do Senatu to już dziś można mówić o nowym rozdziale dla kryptowalut w Polsce. Od 2019 roku dochody związane z obrotem walut cyfrowych mają podlegać 19% podatkowi dochodowemu. Jest to o tyle dobre że nie będzie już trzeba płacić podatku PCC o którym wspominałem wcześniej. Niestety mimo tego, że sytuacja prawna walut cyfrowych została lekko ustabilizowana to nie wszystkie przepisy będą korzystne dla przeciętnego Kowalskiego.
Nie odliczysz strat z kryptowalut od innych dochodów
Wejście w życie nowych regulacji przewidziano od 1 Stycznia 2019r dla scentralizowanych wirtualnych walut jak np. WebMoney oraz wirtualnych walut jak np. Bitcoin. Dochody z takich instrumentów pochodno-finansowych będą należały do grupy zysków kapitałowych lub przychodów z kapitałów pieniężnych. To na co najbardziej należy zwrócić uwagę jest to, że przychody tego typu nie mogą zostać połączone z innymi przychodami kapitałowymi. W praktyce oznacza to że inwestor grający na Forexie lub na giełdzie nie będzie mógł wliczyć ewentualnych strat z kryptowalut w dochody z Forexu lub odwrotnie. To budzi największe kontrowersje i z pewnością nie jest to rozwiązanie najlepsze dla podatnika.
Z drugiej strony to co można uznać za pozytywne to brak opodatkowania poszczególnych transakcji przy wymianie kryptowaluty na inną kryptowalutą, gdyż stawką 19 % zostaną obarczone tylko transakcje wymiany kryptowalut na waluty fiducjarne (PLN, USD, EUR itd.). Tworzy to dodatkową przejrzystość w rozliczaniu się tym bardziej że nie będzie trzeba uiszczać comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy.
Niestety transakcje jakie będą wchodzić w skład opodatkowania to zarówna wymiana kryptowaluty na środki płatnicze jak i płatności walutą cyfrową za prawa majątkowe, usługi, towary bądź inne zobowiązania. Ten przepis praktycznie rujnuje możliwość rozwoju nowych technologii cyfrowych w Polsce, gdyż cały sens rozwoju kryptowalut opiera się na ich użytkowaniu – w szczególności w sferze płatności. W innych krajach wspiera się możliwości rozwoju gdyż w dłuższej perspektywie czasowej uwolnienie rynku daje ogromne możliwości zarobkowe i idące z tego profity podatkowe dla Państwa. Hamowanie możliwości użytkowania w Polsce spycha kryptowaluty w czarną strefę i daję przewagę innym krajom w wyścigu technologicznym. Za 20 lat będzie to mocno widoczne, gdyż zamiast brać nowe technologie od siebie to najprawdopodobniej będziemy je skupować od innych krajów.
Ważna dla podatnika będzie również informacja, że koszta związane z nabyciem kryptowalut można będzie odliczyć przy rozliczaniu ich z zysków. Niestety nie będą mogły być to koszta finansowania (czyli opłaty wynikające choćby z kredytu wziętego na zakup kryptowalut). Dodatkowo podatnik powinien wykazać wszystkie koszta w zeznaniu rocznym nawet w sytuacji braku wykazania przychodu.
Podsumowując widać jasne różnice między poprzednimi przepisami (bądź interpretacjami) dotyczącymi podatku od kryptowalut z przed 2019r jak i tych które mają wejść po 1 stycznia 2019r. Można uznać, że jest dużo pozytywnych rozwiązań zarówno pod względem finansowym jak i prostoty. Mimo wszystko inne kraje wykazują o wiele większe zainteresowanie nowymi technologiami i związanymi z nimi regulacjami. Miejmy nadzieję że Polska pójdzie w ich ślady.