Czasami dwie spółki decydują się na to, aby utworzyć jedno silniejsze przedsiębiorstwo. Niekiedy jednak takie zabiegi są agresywne, gdyż wynikają z pobudek tylko jednego podmiotu. Istnieje wiele sposobów łączenia przedsiębiorstw, jednak najczęściej wybierany jest proces fuzji i przejęcia (mergers and acquisitions M&A). Czas poznać jeden z możliwych rozdziałów z życia spółek (głównie) akcyjnych.
Znaczenie i różnice między fuzją a przejęciem
Wyrażenia fuzja oraz przejęcie wiążą się z pojęciem konsolidacji podmiotów gospodarczych. Oznacza to nic innego jak połączenie podmiotów i ich aktywów poprzez serię transakcji finansowych. Wynikiem takiego działania jest istnienie tylko jednego przedsiębiorstwa.
Fuzja stanowi określenie dla porozumienia pomiędzy dwoma firmami, które jednoczą swoje aktywa i kontynuują działalność, jako jeden podmiot. Przejęcie natomiast polega na wykupieniu firmy i jej aktywów przez inną firmę. Podstawowa różnica pomiędzy tymi dwoma działaniami polega na tym, że w fuzji biorą udział dwie firmy podobnej wielkości. W przejęciu natomiast zauważalna jest dysproporcja pomiędzy wielkościami przedsiębiorstw. Inna różnica dotyczy z kolei charakteru tych pojęć. W przypadku przejęcia, to działanie okazuje się czasami wrogie.
Motywy stojące za transakcjami M&A
Przedsiębiorstwa, które decydują się na fuzję bądź przejęcie najczęściej kierują się potencjalnymi, przyszłymi korzyściami. Istnieje wiele czynników, które motywują firmy do przeprowadzenia takich działań. Zaliczyć do nich przede wszystkim można: zwiększenie udziału w rynku, zwiększenie zasięgu geograficznego, zmniejszenie konkurencji czy transfer zasobów.
W pełni kontrolowane i przemyślane działanie w postaci fuzji bądź przejęcia pozwala również na wzmocnienie relacji biznesowych i rozszerzenie oferty produktów i usług. Wymienione oczekiwane korzyści stanowią motywację firm do podejmowania transakcji M&A.
Prezentacja rodzajów fuzji
Istnieje wiele rodzajów fuzji, jednak najczęściej spotykane są trzy główne. Należą do nich fuzje:
- pozioma,
- pionowa,
- konglomeratowa.
Fuzja pozioma, zwana inaczej horyzontalną ma zastosowanie w przypadku firm wytwarzających podobne dobro na tym samym rynku. Fuzja wówczas ma na celu redukcję kosztów produkcji, udoskonalenie produktu oraz wprowadzenie nowych rozwiązań.
Wariant pionowy natomiast ma miejsce, gdy różne przedsiębiorstwa zajmują się różnymi etapami powstania danego produktu. Fuzja pionowa łączy zatem firmy, które istnieją w jednym, tym samym łańcuchu dostaw.
Fuzja konglomeratowa ma miejsce w przypadku połączenia firm, które nie są wobec siebie konkurencyjne. Ma to na celu rozpoczęcie działalności w różnych sektorach, aby zmniejszyć ryzyko. Gdy jeden z obszarów działania firmy okaże się w pewnym czasie gorszy, firma polegać będzie na innym obszarze. Zredukuje to wspomniane ryzyko, które towarzyszy każdemu przedsiębiorstwu.
Drogi do jednego działania
Do przejęcia natomiast może dojść w dwojaki sposób. Wyróżnia się przejęcie kontrolowane oraz przejęcie wrogie. W przypadku kontrolowanego spółka przejmowana zgadza się na przejęcie, a cały proces odbywa się w warunkach obopólnej zgody. Wrogi rodzaj natomiast występuje wtedy, gdy zarząd lub rada nadzorcza spółki wyraziła sprzeciw wobec przejęcia. Jednak to spółka przejmująca znajduje się w posiadaniu wystarczającej ilości akcji do tego, aby przejąć drugie przedsiębiorstwo.
Istnieje zatem wiele dróg do tego, aby dwa przedsiębiorstwa działały pod jednym szyldem. Jednak te działania są w pewien sposób kontrolowane. Zastosowanie ma szereg praw, który reguluje dokładnie zasady, na jakich dojść może do transakcji fuzji i przejęcia, czyli M&A. Jest tak dlatego, że olbrzymie korporacje wpływają na rynek i pełna swoboda doprowadziłaby do zaburzenia struktur rynkowych.
Jak fuzje i przejęcia wpływają na cenę akcji ?
Sama informacja o planach fuzji czy przyjęciu już wywołuje zmianę ceny akcji przedsiębiorstw. Nastroje podsyca następnie oficjalny powód planowanej transakcji M&A. Bardzo często dzieje się tak, że decyzja o transakcji fuzji i sprzedaży wywołuje spadek notowań spółki “przejmującej”. Spowodowane jest to tym, że spółka “przejmująca” opłacić musi tę drugą spółkę.
Sytuacja fuzji i przejęć w Polsce
Polskie spółki w ostatnich latach chętnie przejmują nie tylko inne polskie przedsiębiorstwa, ale również zagranicznych konkurentów. Jednak takie działania powodują, że rodzime spółki stają się celem większych zagranicznych koncernów. W 2021 roku zrealizowano aż 177 transakcji z udziałem polskich spółek, które określić można mianem fuzji bądź przejęcia. Większość tych działań przybrało charakter międzynarodowy. Ponadto to polskie firmy zostały wykupywane przez zagraniczne podmioty.
Obecnie wzrok zwrócony na spółkę Avast
W sierpniu 2021 spółki: Norton LifeLock i Avast ogłosiły plany połączenia. W marcu tego roku na łamach Reuters podano, że plan fuzji utknął z powodu rozpoczęcia głębszego dochodzenia. Brytyjski Urząd ds. Konkurencji i Rynków (CMA) stwierdził wówczas, że transakcja może zaszkodzić konkurencji i doprowadzić do tego, że klienci otrzymają gorszą ofertę przy poszukiwaniu oprogramowania zabezpieczającego.
Ponad tydzień temu, 3 sierpnia podano informację, iż CMA tymczasowo zatwierdziło przejęcie spółki akcyjnej Avast przez Norton LifeLock. Zapowiadane z marca głębsze dochodzenia wskazało, że transakcja nie budzi obaw o konkurencje w Wielkiej Brytanii. CMA wykazało w najnowszym raporcie, że rynek oprogramowania cyberbezpieczeństwa szybko się rozwija i zarówno mniejsi, jak i więksi rynkowi “gracze” są w stanie rozwijać swój produkt. Ponadto Brytyjski Urząd ds. Konkurencji i Rynków wskazał, że połączenie Avest i Norton LifeLock będzie miało konkurencję, głównie w postaci firmy McAfee.
Przewodnicząca grupie badawczej, Kristin Baker zauważyła, że dojście do skutku tej fuzji pomoże wielu Brytyjczykom. Zostało to uargumentowane faktem, iż bezpieczeństwo w sieci jest kluczowe i fuzja ma szansę pomóc “ratować” ludzi przed zagrożeniami z Internetu. Ostateczny raport CMA gotowy ma być do 8 września 2022 roku.
