W ostatnich latach, a zwłaszcza od startu pandemii koronawirusa, w naszym życiu coraz częściej pojawiają się takie zagadnienia, jak “automatyzacja”, “robotyzacja” i “digitalizacja”. W efekcie zaczynamy się poważnie zastanawiać, jak ze względu na galopujący rozwój technologii będzie wyglądał otaczający nasz świat za kilka lat.
Dotyczy to również tradingu na rynku Forex, który jest dziś największym i najbardziej płynnym rynkiem świata. Jednocześnie jest on zdominowany przez transakcje o charakterze spekulacyjnym, które odpowiadają za ponad 70% całego wolumenu obrotu. Mało tego – okazuje się również, że ponad 80% ruchów na rynku walutowym jest wykonywanych… przez algorytmy i roboty handlujące za ich pomocą.
Jak zatem widzimy świat praktycznie na każdym polu dąży do tego, by wszystko było prostsze, wygodniejsze i bardziej dostępne. Właśnie z tego powodu możemy już dziś zaobserwować, że wyjątkowo dynamicznie rozwijającym się trendem w zakresie tradingu jest handel algorytmiczny.
Jednym z popularnych narzędzi w tym obszarze, zazwyczaj oferowanych do zaimplementowania na platformy MetaTrader 4 i MetaTrader 5, są tak zwane Black Boxy. Czym są owe systemy? Na czym polega Black Box trading? Przekonamy się poniżej:
Black Box trading – podstawowe informacje 
Black Boxy to zautomatyzowane systemy tradingowe sprzedawane lub oferowane do pobrania w formie zakodowanej. System ten nabywa lub zbywa instrumenty finansowe przy pomocy nieujawnionego algorytmu ustalającego indywidualne parametry zleceń nabycia lub zbycia tych instrumentów – w tym moment złożenia zlecenia, termin jego ważności, cenę i/lub liczbę instrumentów będących przedmiotem zlecenia albo sposób zarządzania zleceniem po jego złożeniu, przy czym następuje to bez udziału człowieka.
Oznacza to, iż mamy tutaj do czynienia z procesem wykorzystywania algorytmów do przeprowadzenia określonego, ale nieznanego nam zestawu instrukcji dotyczących zawarcia transakcji, co pozwala na generowanie zysków z prędkością i częstotliwością niemożliwą do uzyskania przez działającego samodzielnie człowieka. Za wszystko odpowiada specjalny zakodowany algorytm.
Jak to działa?
Specjalnie opracowany algorytm dla danego Black Boxa jest tutaj w stanie w ułamku sekundy generować informacje o tym, czy i kiedy kupować i sprzedawać dane instrumenty inwestycyjne. W dodatku informacje te mogą obejmować szczegółową analizę wykresów, zmienności, arbitrażu cenowego lub po prostu aktualnego rynkowego trendu.
W praktyce, systemy Black Box tradingu zazwyczaj bazują na analizie technicznej, a nawet na analizie ilościowej, czyli na poszukiwaniu hipotez statystycznych opisujących zależności występujące na rynku. Tego rodzaju algorytmy mogą wykorzystywać nawet bardzo złożone narzędzia z obszaru matematyki, w szczególności statystyki czy rachunku prawdopodobieństwa.
Zalety Black Box tradingu
Wyeliminowanie aspektu psychologicznego
Pierwszą kluczową przewagę Black Box tradingu nad tradycyjnym handlem stanowi psychologia i dyscyplina. Doskonale wiemy w jak dużym stopniu odpowiadają one za skuteczność w tradingu. W całym procesie decyzyjnym trader często natrafia na zjawisko nazywane uprzedzeniem poznawczym. Prowadzi ono do podejmowania nieracjonalnych kroków, wynikających często z zakorzenionych uprzedzeń lub przekonań, niezgodnych z założeniami strategii handlowej.
Uprzedzenia poznawcze wynikają między innymi z nadmiaru informacji, którymi media atakują inwestorów, czy też z konieczności szybkiego podejmowania decyzji. Black Box natomiast wykonuje założenia swojego systemu transakcyjnego automatycznie – nie musi się zastanawiać i rozważać innych czynników.
Oszczędność czasu
Drugą istotną zaletą jest oczywiście oszczędność czasu. Handlując za pomocą Black Boxa, to algorytm czuwa nad wykresami, i to wielu rynków, przez to 24 godziny na dobę.
Trader może więc oderwać się od męczącego, monotonnego wpatrywania się w ekran monitora i ciągłego śledzenia tabeli notowań oraz wykresów.
Szybkość reakcji
Trzecią zaletą jest szybkość reakcji. Jak nietrudno się domyślić, dany Black Box znacznie szybciej niż my dostrzega, że założenia naszej strategii zostały zrealizowane i automatycznie otwiera lub zamyka pozycję.
Wady Black Boxów
Podatność na zakłócenia? 
Po pierwsze, wrażliwość Black Boxów na wszelkie zakłócenia jest duża, co staje się źródłem poważnego ryzyka. Błędy mogą się więc przytrafić w trakcie gromadzenia wiedzy przez algorytm, co skutkuje później złym doborem danych i w efekcie słabą jakością analiz czy niewłaściwym ich zastosowaniem.
Ryzyko błędnych danych źródłowych
Kolejną kwestią jest dobór i jakość danych, jakie są przetwarzane przez Black Box. Jak wiadomo, mamy tu do czynienia z mechanizmem analizującym przeszłość i starającym się dokonać pewnych ekstrapolacji na przyszłość na podstawie założonej strategii.
Jeśli dane na wejściu będą miały niską jakość (albo poważne ubytki), nawet najlepszy zautomatyzowany system nie będzie w stanie naprawić tych “błędów u źródła”. To z kolei odbije się na jego skuteczności i w efekcie – osiąganej stopie zwrotu.
Brak znajomości algorytmu
Co więcej, trzeba również pamiętać, że kod danego Black Boxa owiany jest tajemnicą. Wiersze skomplikowanego kodu programistycznego definiują operacje podlegające określonym regułom handlowym i wskazówkom.
Oznacza to, iż nie wiemy na jakich konkretnie narzędziach analizy technicznej i ilościowej nabywany przez nas zautomatyzowany system handlowy się opiera. W tym przypadku decydujemy się więc na zakup przysłowiowego “kota w worku”.
W konsekwencji zdarza się, że wśród “producentów” i sprzedawców Black Boxów można nierzadko natrafić na oszustów, którzy w ramach utajnionych kodów oferują standardowe wskaźniki do platform MetaTrader 4 i MetaTrader 5, które są powszechnie i za darmo dostępne.